ĐẠI NAM THỰC LỤC - TẬP 8
- 05/09/2023
ĐẠI NAM THỰC LỤC
TẬP 8
Thực lục về dực tông anh hoàng đế
Giáp Tuất, Tự Đức năm thứ 27 [1874], (Thanh Đồng Trị năm thứ 13), mùa xuân, tháng giêng, cho Vũ sinh và các quân Tuyển phong, Thủy dũng, Chiến tâm ở Kinh và tỉnh ngoài lệ thuộc về hàng ngũ trước.
Dụ rằng : Binh lính là để giữ nước, quý về khỏe mạnh mà tinh nhanh, tài giỏi lại càng quý, biền binh, Vũ sinh, Tuyển phong, Thủy dũng, Chiến tâm, lúc trước đặt riêng chính là muốn chọn người khỏe mạnh mà huấn luyện, tới khi sai phái mới mong được việc, nhưng nghĩ biền binh tuyển mộ ở Kinh và tỉnh ngoài đều có ngạch thất nhất định ; Vũ sinh và Tuyển phong ở nhà Vũ học ở Kinh, hai hạng ấy đều là chính danh, không đặt hư, gặp khi thường phái đi đánh giặc, có thể cùng đi mà không coi khác. Nay nếu ở các vệ, cơ, chọn lấy người khỏe mạnh đặt riêng vệ đội, chia đặt quản suất, thì quân tập hợp ở các vệ, cơ, khỏe, yếu không giống nhau khó thành đội vệ ; mà khi chọn ra, thì vệ, cơ trước đã thành khuyết ngạch, không thể sung điền được, sổ quân lại giương số hư, tức như các quân Tuyển phong, Thủy dũng ở Kinh ; Vũ sinh, Thủy dũng, Chiến tâm ở tỉnh ngoài, hoặc trích ở giản binh, hoặc mộ dân khỏe mạnh, đại khái chỉ có danh mà không có thực, gần đây khi có phái đi làm việc bắt giặc, khó được đủ số, không khỏi lại phái quân không huấn luyện ở các vệ, cơ, thì hình dáng đã phân biệt, lại ngọt đắng không cùng nhau, mà ngày thường phải đặt thêm quản, suất trông coi rất nhiều, chỉ thêm nhũng phí. Nay cho Vũ sinh và các quân Tuyển phong, Thủy dũng, Chiến tâm ở Kinh và tỉnh ngoài đều đình bãi. Binh đinh người nào là hạng tuyển thì giao về vệ, cơ, đội, ngũ cũ ; người nào là hạng mộ thì dồn vào các vệ lính mộ. Vũ sinh ở Kinh, các lính mộ dồn trước ấy và dân xin thi vào thì dồn vào vệ Tuyển phong, nhưng nghiêm sức cho thượng ty và quản suất ở Kinh và tỉnh ngoài đều phải chăm chỉ huấn luyện. Các lính đi thi không đỗ thì đều về hàng ngũ cũ, phàm có khuyết thì điền ngay, để cho không vệ nào là không đầy đủ, không người lính nào là không rèn luyện, thì tới khi có việc sai phái, được toàn cả vệ, cơ, mà cùng một lòng, cùng tinh kỹ thuật, mới mong được việc. Hễ làm được như thế thì thượng ty và quản suất đều được liệu thưởng, để khuyến khích ; không thế thì phạt nặng đến cách chức, không tha, đều phải kính theo Dụ này chớ quên.
Khi trước xảy ra việc biến loạn về An Nghiệp, các hạt Hưng Yên, Hà Nội, Hải Dương, Nam Định, đường sông nghẽn, thuyền buôn ít, thuế quan tấn đình bãi, đến nay điều ước thông thương tạm thành, vua chuẩn cho tính thu.
Dân ở các châu miền thượng du tỉnh Thái Nguyên, tránh giặc, xiêu tán đói khát, quan tỉnh ấy là Vũ Trọng Bình dâng sớ xin chọn người khỏe mạnh (32 tên) làm lính, hằng tháng cấp tiền gạo ; đàn bà, người già, trẻ con hơn 100 người, chia hạng chẩn cấp. Vua y cho.
Sai đệ thư sang tỉnh Quảng Tây. (Tháng 12 năm ngoái tiếp công văn nước Đại Thanh nói : Sứ thần ta dâng sớ xin sức phái quân đi đánh dẹp các giặc, đã được vua nước Thanh xuống Dụ sai Tuần phủ họ Lưu, Đề đốc họ Phùng trù liệu cho thỏa đáng tâu ngay lên. Đến nay đưa thư cho họ Lưu, họ Phùng xin trù liệu sớm cho)....
Xem trọn bộ tại đây
